Rak szyjki macicy - kluczowa jest cytologia
2023-01-18
Rak szyjki macicy jest szóstym co do częstości występowania nowotworem u kobiet w Polsce – stanowi ponad 10% nowotworów u kobiet. Rocznie jest wykrywany u ok. 3000 kobiet, a 1700 z nich umiera z jego powodu. W Polsce notowany jest jeden z najniższych w Europie odsetek przeżyć 5-letnich, będący miarą wyleczalności tego raka. Rak szyjki macicy jest jednym z najbardziej „podatnych na profilaktykę” nowotworów złośliwych. Dlatego tak ważna jest cytologia.
Rak szyjki macicy to jeden z częstszych nowotworów występujących u kobiet. Na wczesnym etapie jest wyleczalny w ponad 99% przypadków. Niewykryty i nieleczony może prowadzić do śmierci. Wyleczalność zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania raka szyjki macicy w chwili rozpoznania. Nieprawidłowości w komórkach szyjki macicy można wykryć na bardzo wczesnym etapie i nie dopuścić do rozwoju nowotworu! Dlatego tak ważna jest cytologia.
Czynniki ryzyka rozwoju raka szyjki macicy:
- wczesny wiek inicjacji seksualnej,
- duża liczba partnerów/partnerek seksualnych,
- współistnienie innych zakażeń przenoszonych drogą płciową
- palenie tytoniu,
- antykoncepcja hormonalna,
- osłabienie odporności (np. infekcja HIV czy leki zmniejszające odporność).
Cytologia nie boli, ratuje życie
Badanie cytologiczne polega na pobraniu materiału z szyjki macicy za pomocą małej szczoteczki. Następnie bada się mikroskopowo pobrane komórki nabłonka. Dzięki temu można zdiagnozować nawet niewielkie nieprawidłowości. Wczesne zmiany, wykryte w komórkach szyjki macicy, można całkowicie wyleczyć. Każda kobieta po 25 r. ż. powinna regularnie wykonywać profilaktyczne badania cytologiczne.
Program profilaktyki raka szyjki macicy
Etapy programu:
- Podstawowy
- lekarz pobiera materiał z szyjki macicy do badania cytologicznego:
- co 36 miesięcy – u kobiet w wieku od 25 do 59 lat,
- co 12 miesięcy – u kobiet w wieku od 25 do 59 lat obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – typem wysokiego ryzyka).
- Diagnostyka
- badanie mikroskopowe materiału pobranego z szyjki macicy. Wykonuje się je:
- co 36 miesięcy – u kobiet w wieku 25 – 59 lat,
- co 12 miesięcy – u kobiet w wieku 25 – 59 lat obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV – typem wysokiego ryzyka).
- Pogłębiona diagnostyka
- Kwalifikujesz się do niej, jeśli podczas pierwszego etapu otrzymasz skierowanie od lekarza
Kiedy zostaniesz wyłączona z programu
Zostaniesz wyłączona z programu, jeśli otrzymasz skierowanie do dalszej diagnostyki lub leczenia (poza programem) – w przypadku rozpoznania nowotworu szyjki macicy lub innego schorzenia, które wymaga leczenia specjalistycznego w zakresie onkologii.
Cytologię wykonasz w:
- każdym gabinecie ginekologiczno-położniczym NFZ
- gabinecie położnej POZ posiadającej uprawnienia do pobierania rozmazów cytologicznych, w ramach umowy z NFZ.
Zachęcamy do lektury broszury informacyjnej oraz do zapoznania się z materiałem filmowym.