Poznaliśmy laureatów Nagrody Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego za rok 2021

Urodzony w Gnieźnie pisarz i dziennikarz morski Mariusz Borowiak oraz specjalista ds. międzynarodowych i bezpieczeństwa prof. dr hab. Paweł Soroka, odebrali z rąk starostów gnieźnieńskich piastujących urząd od 1999 roku Nagrody Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego.

Wyróżnienia wręczono, podczas organizowanej przez samorząd powiatu gnieźnieńskiego gali, która odbyła się 2 grudnia br. w Centrum Kultury eSTeDe w Gnieźnie.

Nagroda Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego wręczona została po raz pierwszy z początkiem 2013 roku. Kapitułę nagrody tworzą starostowie gnieźnieńscy, piastujący to stanowisko od 1999 roku. Nagroda ma na celu uhonorowanie osób wykazujących się wybitnymi zasługami na rzecz Powiatu Gnieźnieńskiego. Każdego roku mogą nią zostać nagrodzone maksymalnie dwie osoby. Kandydatów do nagrody typują tylko i wyłącznie członkowie Kapituły, którą tworzą:

• Teresa Marciniak – wdowa po śp. Jacku Marciniaku, Staroście Gnieźnieńskim w I kadencji samorządu powiatowego w latach 1999-2001;
• Krzysztof Ostrowski – Starosta Gnieźnieński w I kadencji samorządu powiatowego w latach 2001 – 2002 oraz III kadencji w latach 2006 – 2010;
• Jacek Kowalski - Starosta Gnieźnieński w II kadencji samorządu powiatowego w latach 2002 – 2006;
• Dariusz Pilak – Starosta Gnieźnieński w IV kadencji samorządu powiatowego w latach 2010 – 2014;
• Beata Tarczyńska - Starosta Gnieźnieński w V kadencji samorządu powiatowego w latach 2014 – 2018;
• Piotr Gruszczyński obecny Starosta Gnieźnieński (przewodniczący Kapituły).

Decyzją Kapituły pierwszym z laureatów nagrody za rok 2021 został pan Mariusz Borowiak. Urodził się w 1964 roku w Gnieźnie. Miał pięć lat, gdy po raz pierwszy zobaczył i zwiedził okręt - muzeum „Burza” i statek hotel - restaurację „Batory” zacumowane przy Skwerze Kościuszki w Gdyni. Jako siedemnastolatek z niewielką grupą entuzjastów wydawał własnym sumptem „Gnieźnieński Ilustrowany Kwartalnik Morski. Morze, mity, legendy i rzeczywistość”. Utworzył też Klub „Wilków Morskich” przy Miejskim Ośrodku Kultury. Dziś to jeden z najbardziej znanych polskich pisarzy i dziennikarzy morskich. Autor ponad stu książek oraz broszur o tematyce wojenno-morskiej, w ogólnym nakładzie ponad 250 tys. egzemplarzy. Współautor haseł do słowników i encyklopedii oraz blisko 700 artykułów w kraju i za granicą. W czerwcu 1984 roku debiutował na łamach tygodnika „Prawo i Życie”. Publikował następnie między innymi w czasopismach „Perspektywy”, „Przekrój”, „Kierunki”, „Wybrzeże”, „Morze i Ziemia”, Express Wieczorny – Kulisy”. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku współpracował z dziesięcioma pismami sublokalnymi. Autor stanowiącego debiut pisarski Suplementu do dzieła Jerzego Pertka - Dzieje ORP „Orzeł” wydanego w 1998 roku. Współpracownik magazynów „Morze, Statki i Okręty”, „Morze.org.” i „Polska Zbrojna Historia”. Jego artykuły prasowe i książki były pretekstem do przygotowania licznych reportaży radiowych i telewizyjnych. Wielokrotny uczestnik krajowych i międzynarodowych Targów Książki oraz Targów Książki Historycznej. Współpracuje z wydawnictwami, przygotowując przedmowy i posłowie. Jest odpowiedzialny za uwagi merytoryczne do książek innych autorów na temat spraw wojenno-morskich. Znany z obalania „prawd historycznych” o Polskiej Marynarce Wojennej w latach 1918-1947 i niemieckiej U-Bootwaffe w latach II wojny światowej. Prezes Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe. Uczestnik dwóch międzynarodowych ekspedycji na wrak niszczyciela eskortowego ORP Kujawiak w latach 2015 i 2016, wyprawy The Lost Bombers of Brindisi 2018 w poszukiwaniu wraków polskich i amerykańskich samolotów bombowych oraz ekspedycji poszukiwawczej wraku ORP Orzeł w 2022 roku. Na podstawie jego książki „Westerplatte. W obronie prawdy” powstał scenariusz do filmu fabularnego „Tajemnica Westerplatte”. Był też jednym z konsultantów scenariusza filmu „Dywizjon 303. Prawdziwa historia”. Nagrodzony za najlepszą publikację w 2009 roku przez Zarząd Towarzystwa Miłośników Gniezna, Człowiek Roku 2016 w plebiscycie portalu „informacjelokalne.pl”. W 2021 roku głosami czytelników „Głosu Wielkopolskiego” otrzymał tytuł „Osobowość Roku 2020” w powiecie gnieźnieńskim w kategorii Kultura. W 2022 roku za działalność wzmacniającą pozycję Polski na arenie międzynarodowej otrzymał Odznakę Honorową „Bene Merito” Ministra Spraw Zagranicznych.

Nagrodą Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego uhonorowany został ponadto urodzony w Gnieźnie prof. dr hab. Paweł Soroka - Absolwent II Liceum Ogólnokształcącego. W 1972 roku rozpoczął studia o specjalności – stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Warszawskim, ukończone z wyróżnieniem w 1976 roku. Na tej uczelni w 1985 roku obronił pracę doktorską „Teoria podejmowania decyzji w amerykańskiej nauce o stosunkach międzynarodowych”. W latach 1975-1980 działał w studenckim ruchu literackim. Przewodniczący Studenckiego Centrum Literackiego „Gremium”. W latach 1980-1992 organizował w kraju samodzielne ogniwa terenowe Robotniczych Stowarzyszeń Twórców Kultury. Zastępca redaktora naczelnego ogólnopolskiego tygodnika „Twórczość Robotników”. W latach 1984-1990 członek Narodowej Rady Kultury. Od 1993 roku koordynator działającego do dziś Polskiego Lobby Przemysłowego, gdzie współtworzy liczne opinie, stanowiska i ekspertyzy dotyczące polityki przemysłowej, przekształceń własnościowych i restrukturyzacji strategicznych branż polskiej gospodarki. Od 1991 roku związany z Warszawską Szkołą Zarządzania, gdzie piastował funkcje prodziekana, kierownika studiów podyplomowych oraz do 2020 roku - dziekana. W 2008 roku Uchwałą Rady Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce na podstawie rozprawy: „Strategia bezpieczeństwa zewnętrznego Polski. Proces formułowania”. W latach 2008-2010 profesor nadzwyczajny Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa w Kielcach.  Od 2010 roku zatrudniony na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach, gdzie w latach 2016-2019 był kierownikiem Zakładu Bezpieczeństwa Narodowego. 15 grudnia 2021 roku na wniosek Rady Doskonałości Naukowej Prezydent RP nadał mu tytuł profesora nauk społecznych. Autor wielu prac badawczo-naukowych, jedenastu monografii i blisko osiemdziesięciu opracowań i artykułów. Promotor 5 doktoratów, ponad 300 prac magisterskich, licencjackich i podyplomowych. Publicysta, dziennikarz, członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej. Autor tomików i arkuszy poetyckich. Członek Związku Literatów Polskich. Był między innymi współzałożycielem gnieźnieńskiej grupy literackiej „Drzewo” i jednym z inicjatorów organizowania w Gnieźnie „Piastowskiego Lata Poezji”. Współpracował z gnieźnieńskim Fotoklubem Format, Kołem Plastyczno-Literackim przy Klubie Nauczyciela w Gnieźnie oraz Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna. Posiadacz Honorowego Wyróżnienia „Błękitne Skrzydła”, laureat Nagrody im. Witolda Hulewicza, Naukowej Nagrody im. Oskara Żebrowskiego. Odznaczony Brązowym, Srebrnym i Złotym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”, Brązowym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Pasjonat wojskowości, lotnictwa, kolejnictwa, tańca i sportu żużlowego, mający za sobą chrzest morski w zanurzeniu na pokładzie okrętu podwodnego ORP Bielik i lot myśliwcem ponaddźwiękowym Mig-29.

Ponieważ tegoroczna edycja wydarzenia była już dziesiątą odsłoną uroczystej gali, zaproszenie do  Centrum Kultury eSTeDe otrzymali także dotychczasowi laureaci samorządowego wyróżnienia. Nagroda Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego ma charakter prestiżowy. Przyjmuje postać odlanej z brązu statuetki oraz srebrnego pinsa i legitymacji podpisanej przez członków Kapituły.

Laureaci nagrody Gnieźnieńskiej Kapituły Orła Białego za lata 2012-2021:

• śp. Helena Kowalewska i śp. prof. Stefan Jurga
• Arcybiskup Henryk Muszyński i prof. Jerzy Strzelczyk
• Michał Bernard Wojtczak i Łukasz Kuropaczewski
• Renata Szarzyńska i Jacek Weiss
• Maria Chwiałkowska-Grygiel i dr. Justus Werdin
• Leszek Jan Chudzik i prof. Józef Bogdan Garbarczyk
• dr hab. Armin Mikos von Rohrscheidt i dr Marian Fluder
• dr Bogdan Trepiński i Jerzy Andrzejewski
• prof. dr hab. Leszek Mrozewicz i dr Andrzej Główka
• Mariusz Borowiak i prof. dr hab. Paweł Soroka.