Darkling

Spektakl opowiada o żydowskim losie w minionym stuleciu poprzez indywidualne doświadczenia scenicznych bohaterów. Jego reżyserem jest Michael Comlish, muzykę do poezji Anny Rabinowitz skomponował Stefan Weisman.

Dziekan Wydziału Kulturoznawstwa GWSHM MILENIUM dr Klaudiusz Święcicki przedstawił następującą recenzję tego amerykańskiego spektaklu:

"Światowa premiera "Darkling" miała miejsce 26 lutego 2006 roku w nowojorskim East 13-th Street Theater. W oryginalnej wersji spektakl składał się z trzech części. Różnorodność efektów oddziaływujących na widzów, służy podkreśleniu dramatyczności dziejących się na scenie wydarzeń.

Przedstawienie uzyskało przychylność krytyków. Pozytywne recenzje pojawiły się m.in. na łamach "The New York Times" oraz "Opera Today".

W dniu 9 czerwca 2007 r. w centrum Studiów Żydowskich na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie miała miejsce premiera wersji koncertowej "Darkling". Spektakl w gnieźnieńskim teatrze jest drugim w Europie i jedynym w Polsce.

Przedstawienie "Darkling" oparte jest na zbiorze poezji Anny Rabinowitz o tym samym tytule. Jest on bardzo ważny w dorobku tej amerykańskiej poetki, nie tylko z powodów literackich, lecz także i osobistych. Kolejne wiersze tomiku są zapisem intymnej podróży autorki w głąb czasu, w celu odkrycia i próby ocalenia - pamięci o swoich najbliższych. W domu rodziców natknęła się ona pewnego dnia na zniszczone pudło po butach. Zajrzawszy do środka zobaczyła stare fotografie i listy. Zdjęcia przedstawiały fragmenty żydowskiego, środkowoeuropejskiego świata. Pochodzące z Polski listy zostały napisane przed oraz podczas II wojny światowej przez krewnych. Dla Anny Rabinowitz tragedia jej bliskich stała się poetycką inspiracją prowadzącą do upamiętnienia tych, którym Holocaust odebrał prawo do istnienia. Stare listy i pożółkłe fotografie rozpoczęły proces rekonstrukcji przeszłości i przywołania czasu przeszłego dokonanego. Podobnie postąpił Michael Comlish, który przeniósł poezje Anny Rabinowitz na deski sceniczne. Muzykę skomponowali Stefan Weigman oraz Lee Hobby, czerpiąc inspiracje z romantycznej twórczości Franka Schuberta oraz Roberta Schumana. W ten sposób powstało przedstawienie, w którym twórcy dokonali umiejętnego połączenia elementów opery z tradycją musicalu, brechtowskiego protest songu oraz teatru dramatycznego.

W "Darkling" motyw Shoah nie zostaje przywołani przez bezpośrednie, historyczne nawiązanie. Pojawia się raczej w glosach autorów listów oraz bohaterów uwiecznionych na starych fotografiach. Poprzez te glosy z przeszłości przywołane są w przestrzeni sceny dawno minione zdarzenia, wskrzeszane urywki środkowoeuropejskiego świata sprzed wielkiej zagłady".

W spektaklu wzięła udział sama autorka poematu - Anna Rabinowitz oraz Elżbieta Czyżewska, znana polska aktorka sprzed wielu lat, która musiała opuścić kraj w 1968 roku. Choć trudny w odbiorze - z uwagi na grę aktorów w języku angielskim oraz różnego rodzaju neologizmy słowne, grę słów - spektakl spotkał się z dużym aplauzem ze strony widzów zgromadzonych w sali gnieźnieńskiego teatru.

Jak podkreślił reżyser "Darkling", Michael Comlish po ataku terrorystycznym z 11 września 2001 roku na budynki Word Trade Center, społeczeństwo amerykańskie uświadomiło sobie, że nie ma już pewności co do spokoju i bezpieczeństwa na świecie. Dotychczasowy ład został podważony. "Darkling" miał zatem pokazać, jak łatwo pewne wydarzenia mogą zburzyć to co przez wiele lat starano się zbudować. Spektakl miał też przypomnieć o tragedii holocaustu i wskazać na zagrożenia współczesnego świata, do których należy zaliczyć z pewnością terroryzm.

drukuj:

udostępnij: