Pamięci pomordowanych przez sowietów

Uroczystości, których inicjatorami byli poseł Paweł Arndt oraz Starostwo Powiatowe, rozpoczęły się Mszą św. Odprawił ją ks. kan. Zenon Rubach.

Dalsza część przebiegała przy tablicy katyńskiej, wmurowanej przy kościele. Poseł Paweł Arndt podziękował wszystkim za przybycie, a starosta Krzysztof Ostrowski podkreślił, że należy głośno mówić o faktach historycznych, ponieważ przez wiele lat żyliśmy w wielkim zakłamaniu, a rodziny pomordowanych na wschodzie nie miały o ich losach żadnych wiadomości.

Uroczystość spotkała się z dużym zainteresowaniem ze strony gnieźnian. Przyszli nie tylko przedstawiciele władz, instytucji i organizacji, ale także indywidualne osoby, które straciły na wojnie swoich bliskich lub po prostu chciały oddać hołd pomordowanym.

Przemówienie starosty, wygłoszone podczas uroczystości :

,,W te ciężkie dni dla Was, potężny ZwiÄ…zek Radziecki, wyciÄ…ga Wam rÄ™ce braterskiej pomocy. Nie przeciwcie siÄ™ Robotniczo-ChÅ‚opskiej Armii Czerwonej(…)My idziemy do Was nie jako zdobywcy, a jako wasi bracia po klasu, jako wasi wyzwoleÅ„cy od ucisku obszarników i kapitalistów’’ – ulotki takiej treÅ›ci rozrzucane byÅ‚y 17 wrzeÅ›nia 1939 roku z radzieckich samolotów nad wschodnimi województwami Rzeczypospolitej Polskiej.

DziÅ› już możemy gÅ‚oÅ›no mówić, jak wielka to byÅ‚a obÅ‚uda. Przez tyle jednak lat spoÅ‚eczeÅ„stwo polskie w takiej obÅ‚udzie musiaÅ‚o żyć, sÅ‚uchajÄ…c o ,,wielkiej przyjaźni’’ ze strony ZwiÄ…zku Radzieckiego. Jak wielkÄ… tragediÄ™, musieli przeżywać ci wszyscy, których bliscy zaginÄ™li gdzieÅ› na Wschodzie, a ich dzieciom na lekcjach historii mówiono tylko o 1 wrzeÅ›nia 39 roku oraz że żoÅ‚nierze radzieccy to nasi wyzwoleÅ„cy, którym winni jesteÅ›my dozgonnÄ… wdziÄ™czność. Data 17 wrzeÅ›nia 1939 istnieć mogÅ‚a jedynie w indywidualnej pamiÄ™ci tych, którzy widzieli co dziaÅ‚o siÄ™ na wschodzie. Tym bardziej z historii wymazane zostaÅ‚y fakty współpracy Niemiec i ZwiÄ…zku Radzieckiego i podzielnia przez nie Polski, jeszcze przed rozpoczÄ™ciem dziaÅ‚aÅ„ wojennych. Już przecież w nocy z 23 na 24 sierpnia w Moskwie podpisane zostaÅ‚y dwa ukÅ‚ady - ,,traktat o nieagresji’’ i drugi ,,Å›ciÅ›le tajny dodatkowy protokół’’, w którym przewidziano podziaÅ‚ stref wpÅ‚ywów na obszarze Polski oraz paÅ„stw baÅ‚tyckich. W protokóle podpisanym przez Ribbentropa i MoÅ‚otowa napisano:
,,W razie zmian terytorialnych i politycznych na obszarach należących do paÅ„stwa polskiego, strefy interesów Niemiec i ZSRR bÄ™dÄ… rozgraniczane mniej wiÄ™cej wzdÅ‚uż linii rzek Narwi, WisÅ‚y i Sanu. Zagadnienie, czy interesy obu stron czyniÄ… pożądanym utrzymanie odrÄ™bnego paÅ„stwa polskiego i jakie majÄ… być granice tego paÅ„stwa, może być ostatecznie rozstrzygniÄ™ta dopiero w toku dalszych wydarzeÅ„ politycznych. W każdym razie oba rzÄ…dy rozważą tÄ™ sprawÄ™ w drodze przyjaznego porozumienia’’.

Dzisiejsza uroczystość jest po to, aby oddać hołd tym, którzy zginęli na Wschodzie, ale także ich rodzinom, które przez lata nie miały żadnej informacji o tym, co się z nimi stało, nie miały możliwości opłakania ich śmierci, zapalenia znicza na grobie, nazwania winnych winnymi. :
Ich tragedia jest o tyle wiÄ™ksza od tragedii bliskich ofiar popeÅ‚nionych przez Niemców, że hitlerowców nazwano zbrodniarzami, natomiast sowietów, którzy dokonali nie mniejszych zbrodni – przyjaciółmi.
PRL-owski rzÄ…d zafundowaÅ‚ nam wszystkim zbiorowÄ… schizofreniÄ™, żyliÅ›my w dwóch rzeczywistoÅ›ciach – wykreowanej przez radzieckÄ… propagandÄ™ i rzeczywistoÅ›ci naszych umysłów – tych, których nie udaÅ‚o siÄ™ zniewolić.

Mówmy wiÄ™c dzisiaj gÅ‚oÅ›no i wyraźnie, że mieliÅ›my wrogów tak na zachód od naszej granicy, jak i na wschodzie. Å»e to zwiÄ…zek Radziecki przyczyniÅ‚ siÄ™ do wielu sukcesów Hitlera, co zresztÄ… sam przyznaÅ‚ MoÅ‚otow, stwierdzajÄ…c, iż jeÅ›liby Hitler ,,sporzÄ…dziÅ‚ bilans sytuacji, wynikÅ‚ej z klÄ™ski Francji, to bÄ™dzie musiaÅ‚ stwierdzić, że porozumienie niemiecko-rosyjskie nie pozostaÅ‚o bez wpÅ‚ywu na wielkie zwyciÄ™stwa niemieckie’’.

Mówmy głośno i wyraźnie, że przyjaciel, nie niszy oswobadzanego kraju, nie zamyka w więzieniach i nie morduje jego mieszkańców.