Grób św. Wojciecha

Wojciech pochodził z czeskiego rodu Sławnikowiców. Urodził się około 956 roku w Libicach leżących u ujścia Cidliny do Łaby. Ochrzczony przez biskupa Adalberta otrzymał na pamiątkę drugie imię – właśnie Adalbert. I pod takim imieniem znany jest w Europie Zachodniej. Po edukacji w Magdeburgu w 983 roku został drugim biskupem Pragi. Jednak jego radykalne poglądy nie przysparzały mu sympatii i wkrótce opuścił Pragę udając się do Rzymu. Tam złożył śluby zakonne, przez jakiś czas przebywał w klasztorze na Monte Cassino. I znów wrócił do Pragi. Podczas tego pobytu założył pierwszy w Czechach klasztor benedyktyński w Brzewnowie (993). Po dwóch latach pobytu ponownie udał się do Rzymu, aby powrócić do Pragi i objąć biskupstwo w 996 roku. W tym też roku spotkał się z Cesarzem Ottonem III. Brak zrozumienia i poparcia w Pradze spowodował, iż w 997 roku udał się do Gniezna i w porozumieniu z Bolesławem Chrobrym podjął misję wyruszając do Prus. Misja trwała około 12 dni i zakończyła się 23 kwietnia śmiercią Wojciecha.

Co roku w Gnieźnie odbywają się centralne obchody odpustowe ku czci św. Wojciecha, w weekend po wspomnieniu biskupa męczennika (tj. po 23 kwietnia). W Bazylice Prymasowskiej w Gnieźnie znajdują się również jego relikwie. To właśnie one, umieszczone w replice srebrnej trumienki św. Wojciecha, co roku przemierzają w świętowojciechowej procesji ulice Gniezna.

Żywot św. Wojciecha został ukazany na Drzwiach Gnieźnieńskich, unikatowym zabytku romańskiej sztuki odlewniczej, wykonanym za panowania księcia Mieszka III Starego (w XII wieku; ok. 1175 r). Osadzone są one w portalu wewnętrznym kruchty południowej Archikatedry Gnieźnieńskiej. Drzwi Gnieźnieńskie to najcenniejszy zabytek sztuki romańskiej w Polsce.