BIPPiątek, 09.6.2023

Informacje ogólne o UE

 

To nie Rada Europy, lecz powstała trzy lata później z inicjatywy jednego z ojców integracji europejskiej Roberta Schumana Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS), powstała na mocy traktatu paryskiego z 18 kwietnia 1951 roku, stała się zalążkiem przyszłej Unii Europejskiej. W skład EWWiS weszło 6 państw: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Republika Federalna Niemiec i Włochy. Celem było utrzymanie trwałego pokoju między krajami europejskimi poprzez międzynarodowe powiązanie przemysłu węglowego i stalowego, niezbędnych wówczas do prowadzenia wojny.

 

 

Obok niej na mocy traktatów rzymskich z 25 marca 1957 roku utworzono Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG) oraz Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (Euratom). W ich skład weszli wszyscy członkowie EWWiS.

 

 

Trzy Wspólnoty Europejskie już od 1958 r. miały wspólne niektóre organy (Zgromadzenie Parlamentarne i Trybunał Sprawiedliwości). Pełne połączenie instytucjonalne nastąpiło w 1967 roku, gdy wszedł w życie traktat fuzyjny.

 

 

Liczba członków Wspólnot zwiększyła się w 1973 roku, gdy przyłączyły się do nich Wielka Brytania, Dania i Irlandia, co zostało nazwane pierwszą falą przyjęć. Kandydująca wówczas Norwegia nie przyłączyła się z powodu sprzeciwu swoich obywateli. Druga fala nastąpiła w latach 80, kiedy to do EWG przystąpiła Grecja (w 1981 r.), Hiszpania i Portugalia (w 1986 r.).

 

 

W 1985 r. miał miejsce jedyny przypadek opuszczenia Wspólnot: wystąpiła z nich autonomiczna część Danii - Grenlandia.

 

 

NRD stało się częścią Unii w momencie przywrócenia jedności z RFN w 1990 roku.

 

 

Trzecia fala przyjęć (już do Unii Europejskiej) nastąpiła w 1995 roku, kiedy to przyjęto Austrię, Szwecję i Finlandię, zaś Norwegia ponownie odmówiła wstąpienia.1 maja 2004 roku nastąpiła czwarta fala, największe w historii rozszerzenie UE, wstąpiło do wspólnoty 10 krajów, czyli Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Słowenia, Malta oraz Cypr. W ramach Wspólnot stopniowo doszło do utworzenia Wspólnego Rynku poprzez likwidację barier celnych, wprowadzanie wspólnych norm prawnych i technicznych oraz prowadzenie wspólnej polityki rolnej.Równolegle dochodziło też do zacieśniania więzi politycznych między krajami Wspólnot. W 1986 r. podpisano Jednolity Akt Europejski, zwiększający kompetencje EWG. W 1990 roku uzgodniono w Układzie z Schengen utworzenie systemu wspólnej kontroli granic i zniesienie wizowych granic wewnętrznych w obrębie Hiszpanii, Francji, Włoch, krajów Beneluksu, Danii i Niemiec, a rok później ustalono utworzenie korpusu wspólnych sił wojskowych krajów Wspólnot.

 

 

7 lutego 1992 r. został podpisany traktat z Maastricht, na mocy którego 1 listopada 1993 r. powstała Unia Europejska. Traktat nie likwidował Wspólnot Europejskich, zmienił jedynie nazwę EWG na Wspólnota Europejska. W Maastricht znacznie rozszerzono zakres wspólnej polityki i opracowano harmonogram wprowadzenia Unii Gospodarczo-Walutowej (jej efektem było wprowadzanie wspólnej waluty euro od 1999 roku).

 

 

Kolejnym ważnym traktatem był też traktat amsterdamski z 1997 roku, który częściowo zmienił i jednocześnie rozszerzył wcześniejsze ustalenia z Maastricht. Pod koniec 2000 r. parafowano Traktat nicejski reformujący instytucje unijne w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania po kolejnym rozszerzeniu UE. Na szczycie w Nicei proklamowano również Kartę Praw Podstawowych, mającą gwarantować prawa człowieka i swobody obywatelskie.

 

 

16 kwietnia 2003 roku przedstawiciele rządów 15 państw członkowskich i 10 kandydujących podpisali w Atenach traktat akcesyjny rozszerzający Unię.

 

 

25 kwietnia 2005 roku Bułgaria i Rumunia podpisały traktat akcesyjny w Luksemburgu otwierający tym krajom drogę do wejścia do Unii Europejskiej 1 stycznia 2007 roku.

 

 

Państwa członkowskie PKB PSN
(w mld. $)
PKB PSN
na osobę(tys. $)
PKB
na osobę($)

Unia Europejska
12 329 26 900 29,2

 

 

Państwo członkowskie PKB PSN
(w mld. $)
PKB PSN
na osobę(tys. $)
PKB
na osobę($)

Luksemburg
32,5 70 74,4

 

 

Luksemburg, Wielkie Księstwo Luksemburga (Lëtzebuerg) to państwo położone w Europie Zachodniej. Graniczy z Francją od zachodu, Niemcami od wschodu i z Belgią od północy. Po wojnie najpierw w unii celnej (1944) Benelux (razem z Belgią i Holandią), potem od 25 marca 1957 w Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej jako członek założyciel. Obecnie jedno z najbogatszych państw kontynentu skutecznie przyciągające kapitał zagraniczny (siedziby ponad 100 banków) i emigrantów z innych krajów np. Niemiec. Kraj bardzo wysoko rozwinięty o dominującej roli usług (70% produktu krajowego brutto), zwłaszcza sektora finansowego w gospodarce.

 

 

Państwo członkowskie PKB PSN
(w mld. $)
PKB PSN
na osobę(tys. $)
PKB
na osobę($)

Irlandia
175 42,1 50,3

 

 

Irlandia, Republika Irlandii (Éire, Poblacht na hÉireann, pełna nazwa angielska to jedynie Ireland, co ma podkreślać dążenia zjednoczeniowe z Irlandią Północną) – państwo w Europie Zachodniej, członek Unii Europejskiej. Zajmuje większość terytorium wyspy o tej samej nazwie. 1973 - Irlandia stała się członkiem EWG.

 

 

  • 2002 - Irlandia przyjęła walutę euro
     
    Najważniejszymi gałęziami gospodarki irlandzkiej są przemysły:
    • informatyczny i elektroniczny,
    • chemiczny i farmaceutyczny,
    Duże znaczenie dla gospodarki ma także przemysł metalowy, poligraficzny i włókienniczy.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Dania
    196 36,1 46,7
     
    Dania, Królestwo Danii (Kongeriget Danmark) – państwo położone w Europie Północnej (Skandynawia), najmniejsze z państw nordyckich. W jej skład wchodzą też Grenlandia oraz Wyspy Owcze. Graniczy od południa z Niemcami. 70% powierzchni Danii przypada na Półwysep Jutlandzki (Jutlandię, Jylland). Reszta kraju położona jest na 405 wyspach, z czego zamieszkałych jest 79. Największe i najważniejsze wyspy to Zelandia (Sjalland, na której znajduje się stolica kraju, Kopenhaga), Fionia (Fyn), Amager, Lolland oraz Bornholm. W roku 1949 Dania stała się członkiem NATO. Od 1953 roku w Królestwie Danii obowiązuje nowa konstytucja (Konstytucja Królestewa Danii z 5 czerwca 1953r.). W roku 1960 weszła w skład Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, a w 1973 stała się członkiem EWG. W roku 1992 w referendum Duńczycy odrzucili traktat z Maastricht, jednak rok później został on ostatecznie ratyfikowany. Gospodarka Danii jest dobrze rozwinięta. Najwięcej zatrudnionych (blisko 70%) pracuje w szeroko rozumianej sferze usług. Na terenie kraju istnieje m.in. przemysł spożywczy, maszynowy, celulozowo - papierniczy, metalurgiczny i budowlany. Dużą rolę odgrywa wydobycie surowców energetycznych (ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla brunatnego, oraz torfu).
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Austria
    279 34,1 38
     
    Austria, Republika Austrii (Österreich, Republik Österreich) – państwo położone w Europie Środkowej, federacja dziewięciu krajów związkowych (landów). Graniczy od zachodu ze Szwajcarią (164 km) i Liechtensteinem (35 km), Włochami (430 km) i Słowenią (330 km) od południa, Węgrami (366 km) i Słowacją (91 km) od wschodu i Niemcami (784 km) oraz Czechami (632 km) od północy. Łączna długość granic lądowych wynosi 2562 km. Nie ma dostępu do morza. Stolica Austrii znajduje się na wschodzie kraju w Wiedniu. 1 stycznia 2001 – Austria przystępuje do unii monetarnej wewnątrz Unii Europejskiej, zmiana szylinga austriackiego na euro.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Belgia
    338 32,5 35,3
     
    Belgia, Królestwo Belgii (Koninkrijk België, Royaume de Belgique, Königreich Belgien) – państwo federacyjne w zachodniej Europie w południowych Niderlandach. Graniczy od zachodu z Francją (620 km), od południa z Luksemburgiem (148 km), od wschodu z Niemcami (167 km) i od północy z Holandią (450 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 1 385 km, ponadto istnieje 64 km fragment wybrzeża Morza Północnego. Podzielona jest na dwie strefy językowe: francuską i flamandzką. Bruksela, stolica Belgii, jest jednocześnie "stolicą" Unii Europejskiej. Po zakończeniu drugiej wojny światowej Belgia porzuciła neutralność i stała się członkiem NATO, a także została jednym członków-założycieli Wspólnoty Europejskiej. Z Holandią i Luksemburgiem Belgia stworzyła w roku 1948 unię celną, a 1960 unię gospodarczą – powstał Benelux.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Finlandia
    168 32,2 36,8
     
    Finlandia, Republika Finlandii (fiń. Suomi, Suomen Tasavalta; szw. Finland, Republiken Finland) – państwo w Europie Północnej, członek Unii Europejskiej. Graniczy od zachodu ze Szwecją i z Bałtykiem, od północy z Norwegią i od wschodu z Rosją. W 1995 roku Finlandia przystąpiła do Unii Europejskiej. W 2000 prezydentem Finlandii została Tarja Halonen. Wtedy przyjęto też nową konstytucję. W 1998 Finlandia przystąpiła do strefy euro w 2002 przymując nową walutę. Obecnie jest jednym z najbogatszych państw świata.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Holandia
    523 32 38,3
     
    Holandia lub Niderlandy (niderl. Nederland) to europejska część Królestwa Niderlandów (niderl. Koninkrijk der Nederlanden), tworzonego także przez Arubę i Antyle Holenderskie. Holandia jest monarchią konstytucyjną położoną w zachodniej części Europy. Graniczy na północy i zachodzie z Morzem Północnym, Belgią na południu oraz Niemcami na wschodzie. Aktualne granice zostały wytyczone w roku 1839.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Wielka Brytania
    1 911 31,5 36,5
     
    Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Great Britain, The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania, Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Wyspy Normandzkie i wyspa Man, posiadają odrębny status dependencji Korony brytyjskiej. Wielka Brytania jest członkiem Wspólnoty Narodów, Unii Europejskiej oraz NATO. Jest także stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Zjednoczone Królestwo jest państwem o gospodarce kapitalistycznej, drugim co do PKB rynkiem w Europie (po Niemczech i przed Francja) a czwartym na swiecie (po USA, Japonii i Niemczech).
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Niemcy
    2 610 31,5 33,4
     
    Niemcy (Republika Federalna Niemiec, RFN, niem. Bundesrepublik Deutschland, BRD) – państwo położone w Europie Środkowej, będące członkiem Unii Europejskiej, Unii Zachodnioeuropejskiej (UZE), G8 oraz NATO. Do 1970 (do traktatu między RFN a Polską) w Polsce stosowana była oficjalnie nazwa Niemiecka Republika Federalna (NRF). Niemcy mają dostęp do Morza Bałtyckiego i Morza Północnego. Stolica to Berlin (przed przyłączeniem NRD – Bonn, obecnie noszące tytuł miasta federalnego). Największa wśród państw UE liczba ludności – 82,4 mln (luty 2006). Niemcy, mimo zaobserwowanych problemów gospodarczych, wciąż znajdują się na trzecim miejscu wśród największych potęg gospodarczych świata.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Szwecja
    280 30,8 38,8
     
    Szwecja, Królestwo Szwecji (Sverige, Konungariket Sverige) – państwo w Europie Północnej, zaliczanym do państw skandynawskich. Szwecja jest członkiem Unii Europejskiej od 1995 roku. Wyznanie: luteranie 87%, katolicy 1,7%, zielonoświątkowcy 1,1%, prawosławni, baptyści, muzułmanie, żydzi, buddyści
    • Podział administracyjny: 21 regionów (län)
    • PKB: 29 800 dolarów amerykańskich na 1 mieszkańca (2005)
    • Władza ustawodawcza: jednoizbowy parlament Riksdag wybierany w głosowaniu powszechnym na 4-letnią kadencję (349 członków)
    • Główne mniejszości: Finowie 2,5%, Lapończycy 1,7%
    • Produkcja energii opiera się głównie na pozyskiwaniu energii wodnej i jądrowej.
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Włochy
    1 780 30,5 29,7
     
    Włochy, Republika Włoska (Italia, Repubblica Italiana) – państwo położone w Europie Południowej, na Półwyspie Apenińskim, będące członkiem Unii Europejskiej i NATO. Całkowita granica lądowa Włoch wynosi 1932,2 km. Sąsiadują z Francją - 488 km granicy, Szwajcarią - 740 km, Austrią - 430 km i Słowenią - 232 km). Wewnątrz terytorium Włoch znajdują się ponadto dwa państwa-enklawy: San Marino (39 km granicy) i Watykan (3,2 km). Włochy - należą pod względem gospodarczym najważniejszych krajów Europy i świata, chociaż od połowy lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku ich gospodarka rozwija się wyraźnie wolniej niż przeciętna dla krajów UE. Wartość PKB w 2005 roku wyniosła szacunkowo 1407,2 mld euro, czyli 24,52 tys. na mieszkańca (29,7 tys. dolarów). Udział poszczególnych gałęzi gospodarki w tworzeniu PKB był następujący (2003 rok, w %): rolnictwo i leśnictwo 2,6, przemysł i rzemiosło 28,3, handel 18,4, budownictwo 6,9, usługi finansowe i bankowość 9,5, pozostałe 41,2. Poważnym problemem gospodarczym jest znaczne bezrobocie (8,3% zasobów siły roboczej w 2003 roku) oraz zadłużenie wewnętrzne kraju przewyższające wartość PKB i wynoszące w 2003 roku ok. 1,38 biliona euro. Średni wzrost gospodarczy w ostatnich pięciu latach oscyluje wokół 1%, zaś wzrost cen przekraczał zazwyczaj 1,5% rocznie.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Francja
    1 890 30,2 33,9
     
    Francja (fran. France, wym. [f??~s]), Republika Francuska (République française, [?epyblik f??~s?z]) to państwo, którego część metropolitarna znajduje się w Europie Zachodniej, posiadające także zamorskie terytoria na innych kontynentach. Francja metropolitarna rozciąga się od Morza Śródziemnego na południu do kanału La Manche i Morza Północnego na północy, oraz od Renu na wschodzie do Zatoki Biskajskiej na zachodzie. Francuzi często nazywają swój kraj l\\'Hexagone (sześciokąt) - pochodzi to od kształtu Francji metropolitarnej. W ostatnich dekadach francusko-niemieckie pojednanie i współpraca miało kluczowe znaczenie dla politycznej i ekonomicznej integracji w Europie, włącznie z wprowadzeniem Euro w styczniu 1999. Francja jest na czele państw europejskich starających się wykorzystać zalety wynikające z wprowadzenia unii monetarnej w ten sposób, by tworzyć bardziej zintegrowane i sprawne systemy obrony i bezpieczeństwa. Jednocześnie Francuzi oponują przeciw federacyjnej formule Unii Europejskiej. Odrzucili także ratyfikację Europejskiej Konstytucji w maju 2005.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Hiszpania
    1 081 26 28
     
    Hiszpania, Królestwo Hiszpanii (hiszp. Reino de Espana, gal. Reino de Espana, kat. Regne d\\'Espanya, arag. Reino d\\'Espana, bask. Espainiako Erresuma, okc. Regne d\\'Espanha, ast. Reinu d\\'Espana) to największe z trzech państw położonych na Półwyspie Iberyjskim. Na zachodzie Hiszpania graniczy z Portugalią, na południu z należącym do Wielkiej Brytanii Gibraltarem, oraz przez Ceutę i Melillę z Marokiem. Na północy, przez Pireneje, kraj graniczy z Francją i Andorą. W skład Hiszpanii wchodzą także Baleary na Morzu Śródziemnym, Wyspy Kanaryjskie na Oceanie Atlantyckim i liczne niezamieszkane wyspy po śródziemnomorskiej stronie Cieśniny Gibraltarskiej, zwane plazas de soberanía, takie jak Chafaryny, Alborán czy Perejil. Do Hiszpanii, do Katalonii należy także otoczone przez terytorium francuskie miasteczko Llívia. W 1982 Hiszpania wstąpiła do NATO, a w 1986 stała się członkiem Unii Europejskiej.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Słowenia
    46 23,1 19,8
     
    Słowenia, Republika Słowenii (słoweń. Slovenija, Republika Slovenija) – państwo położone w południowej części Europy Środkowej, posiadające na niewielkim odcinku dostęp do Adriatyku. Podczas II wojny światowej ziemie słoweńskie zostały podzielone między Niemcy, Włochy i Węgry. Po wojnie, gdy odtworzono Jugosławię, Słowenia ponownie stała się jej częścią. Odłączyła się od niej 25 czerwca 1991 wraz z Chorwacją. Słowenia dołączyła 29 marca 2004 do NATO, natomast 1 maja tego samego roku stała się częścią UE. Słowenia ma najwyższy wskaźnik PKB na osobę spośród dziesięciu krajów, które wstąpiły do Unii Europejskiej w maju 2004 - 20 900 USD. Dość wysoki poziom inflacji (3,5 %, 2004) zmalał do 2,5 % w roku 2005 i jest zbliżony do średniego poziomu inflacji w krajach UE.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Grecja
    247 22,5 20,6
     
    Grecja (gr. ?????? (Elláda), IPA: [e?\\'la?a] lub ????? (Ellás), IPA: [e?\\'las]), Republika Grecka (???????? ??µ??????? (Ellinikí Dimokratía), IPA: [e??lini\\'ci ?imo?kra\\'ti?a]), to kraj w południowo-wschodniej części Europy, położony na krańcu Półwyspu Bałkańskiego. Graniczy z Albanią, Republiką Macedonii i Bułgarią na północy oraz z Turcją na wschodzie. Ma dostęp do dwóch mórz: Morza Egejskiego na wschodzie, oraz Morza Jońskiego na zachodzie. Na obu znajduje się wiele wysp, również będących częścią Grecji. latach 1981-1990 nastąpiły w Grecji znaczne przeobrażenia gospodarcze i rozpoczął się szybki rozwój ekonomiczny. W miejsce rolno-surowcowej uformowała się gospodarka o większym udziale usług (głównie transport, obsługa turystów, handel, finanse). Większą rolę odegrało tu członkostwo (od 1981) i pomoc Unii Europejskiej.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Cypr
    17,8 21,7 21,8
     
    Cypr (Republika Cypryjska) – państwo położone we wschodniej części Morza Śródziemnego, u wybrzeży Turcji, Syrii i Libanu. Leży w Azji. Od 1 maja 2004 roku jest członkiem Unii Europejskiej. Nazwa wyspy pochodzi od łacińskiej nazwy miedzi (cuprum), której Cypr był w starożytności głównym dostawcą. kwiecień 2004 - grecka część wyspy odrzuciła w referendum plan zjednoczenia na warunkach stawianych przez ONZ z turecką częścią, Turcy cypryjscy głosowali za przyjęciem planu
    • 1 maja 2004 - Cypr stał się członkiem UE
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Malta
    8,27 20,8 13,9
     
    Malta, Republika Malty (Repubblika ta\\' Malta, Republic of Malta) – państwo wyspiarskie położone w Europie Południowej, na Morzu Śródziemnym, na południe od Sycylii. 13 grudnia 1974 proklamowana została Republika Malty (Repubblika ta\\' Malta). 1 maja 2004 Malta przystąpiła do Unii Europejskiej. W 2. połowie lat 80. XX wieku szybki rozwój gospodarczy kraju, do niedawna silnie związanego z Wielką Brytanią (brytyjskie bazy wojskowe, stocznie remontowe, przemysł metalowy). Po 1987 prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych, napływ kapitału zagranicznego i rozwój nowoczesnej gałęzi przemysłu. Wzrost produktu krajowego brutto o 1,4% (2005).
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Czechy
    210 20,6 12,4
     
    Republika Czeska, Czechy (cz. Česko, Česká republika; ČR) – państwo w Europie Środkowej, bez dostępu do morza. Od 1918 do 1939 i od 1945 do 1993 wchodziło w skład Czechosłowacji. Od 2004 Republika Czeska należy do Unii Europejskiej. 1 stycznia 1993 w sposób pokojowy podzielona została na dwa niezależne i suwerenne państwa: Czechy i Słowację. Republika Czeska wstąpiła do NATO w 1999 roku, a do Unii Europejskiej została przyjęta w roku 2004. Gospodarka Czech jest uważana za jedną z najstabilniejszych spośród wszystkich państw postkomunistycznych. Od chwili podziału Czechosłowacji, w kraju wdrożono szereg reform gospodarczych i strukturalnych, wprowadzono program naprawy finansów państwa oraz przeprowadzono prywatyzację i restrukturyzację przedsiębiorstw państwowych. Z PKB w przeliczeniu na 1 mieszkańca 19 475 USD Republika Czeska osiąga poziom 2/3 PKB w wiodących krajach UE i może równać się z krajami takimi jak Portugalia, Grecja czy Słowenia.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Portugalia
    213 20,2 16,7
     
    Portugalia, Republika Portugalska (República Portuguesa) – państwo europejskie położone w zachodniej części Europy Południowej na południowym zachodzie Półwyspu Iberyjskiego. Jest najdalej wysuniętym na zachód państwem Europy, od północy i wschodu graniczy z Hiszpanią a od zachodu i południa Portugalię oblewają wody Oceanu Atlantyckiego. Dodatkowo w skład Portugalii wchodzi szereg wysp położonych na Oceanie Atlantyckim, jak Archipelag Azorski (Açores) i Madera (Madeira). Jest członkiem Unii Europejskiej oraz NATO. Portugalia jest jednym z najszybciej rozwijających się krajów Europy. W 2. połowie lat 80. produkt krajowy brutto wzrastał średnio o 4,6% rocznie. Na przyspieszenie rozwoju gospodarczego wpłynęło członkostwo w EWG (od 1986) i napływ kapitału zagranicznego. W latach 1988–1993 Portugalia otrzymała 3,7 mld dolarów amerykańskich z Regionalnego Funduszu EWG na modernizację przemysłu, gospodarki rolnej i rozbudowę infrastruktury.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Węgry
    172 17,7 11,9
     
    Węgry (węg. Magyarország; Republika Węgierska, Magyar Köztársaság) – państwo w Europie Środkowej. Od 2004 r. należy do Unii Europejskiej W roku 1989 Węgry usunęły stalową kurtynę dzielącą bloki wschodni i zachodni, otwierając granicę z Austrią. W 1990 przeprowadzono na Węgrzech pierwsze po II wojnie demokratyczne wybory. Wysoko rozwinięte rolnictwo, Węgry posiadają najwyższy w Europie odsetek gruntów ornych wynoszący prawie 50%, łąki i pastwiska 12,5%, sady 2,5%. Rozwinięta turystyka, przynosząca znaczne dochody. Węgry odwiedza ponad 30 mln turystów rocznie. Duża i nowoczesna baza hotelowa, znane kąpieliska nad Balatonem i liczne miejscowości wypoczynkowe.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Estonia
    24,9 17,7 10,3
     
    Estonia (est. Eesti, Republika Estońska - Eesti Vabariik) – państwo w Europie Wschodniej, nad Morzem Bałtyckim, powstałe po I wojnie światowej. Graniczy z Łotwą od południa i z Rosją od wschodu. Estonia została anektowana przez ZSRR w czerwcu 1940. Powstała Estońska SRR. W 1991 r. Estonia wraz z innymi republikami ZSRR odzyskały niepodległość. Obecnie Estonia należy do Unii Europejskiej i NATO. Kraj przemysłowo-rolniczy. Do 1991 wchodził w skład nadbałtyckiego regionu ekonomicznego ZSRR, silnie uzależniony od importu surowców i paliw. Coraz większe znaczenie ma turystyka (dochody przekraczają pół miliarda dolarów). Eksport 4,6 mld dolarów, import 6,2 mld dolarów. Wartość PKB w 2004 roku wyniosła 7,2 mld euro, czyli 5,4 tys. na mieszkańca
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Słowacja
    93,4 17,3 9,25
     
    Słowacja, Republika Słowacka (sł. Slovensko, Slovenská republika) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Graniczy z Austrią (91 km), Polską (541 km), Czechami (215 km), Ukrainą (90 km) oraz Węgrami (515 km). Łączna długość granicy lądowej wynosi 1355 km. Słowacja nie posiada dostępu do morza. Do 1993 wchodziła w skład Czechosłowacji. Stolicą kraju jest Bratysława, położona nad Dunajem niedaleko granicy z Austrią i Węgrami. Od 2004 roku należy do Unii Europejskiej. Słowacja jest rozwiniętym krajem rolniczo-przemysłowym. Produkt krajowy brutto 1940 dolarów amerykańskich na 1 mieszkańca (2000).
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Litwa
    53,4 15,7 8,01
     
    Litwa (lit. Lietuva, Republika Litewska, Lietuvos Respublika) – państwo w północnej Europie Wschodniej, jedna z republik nadbałtyckich. Graniczy od zachodu z Rosją, od południa z Polską, od wschodu z Białorusią i od północy z Łotwą. Jest członkiem Unii Europejskiej oraz NATO. W marcu 2004 Litwa stała się członkiem NATO. 1 maja 2004 Litwa wraz z 9 innymi krajami przyjęła członkostwo Unii Europejskiej.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Polska
    547 14,3 7,94
     
    Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo położone w Europie Środkowej nad Morzem Bałtyckim. Graniczy z Niemcami (na zachodzie), Czechami, Słowacją (na południu), Ukrainą, Białorusią, Litwą (na wschodzie) i Rosją (obwodem kaliningradzkim, na północy), a poprzez granicę morską (granicę wyłącznej strefy ekonomicznej) również z Danią oraz Szwecją.
     
    Jest członkiem Unii Europejskiej, NATO, ONZ, OECD, WTO, Grupy Wyszehradzkiej, Trójkąta Weimarskiego i wielu innych organizacji międzynarodowych.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Łotwa
    32,7 14,2 7,63
     
    Łotwa (łot. Latvija, Republika Łotewska – Latvijas Republika) – państwo w północnej Europie Wschodniej powstałe w 1918 roku. Od strony lądowej graniczy z Litwą (453 km), Białorusią (141 km), Rosją (217 km) i Estonią (339 km). Łączna długość granic lądowych wynosi 1150 km, ponadto Łotwa posiada 531 km wybrzeża Morza Bałtyckiego. Łotwa od 1 maja 2004 jest członkiem Unii Europejskiej i NATO, poza tym należy do ONZ, OBWE, Rady Europy oraz Rady Bałtyckiej i Rady Państw Morza Bałtyckiego. Łotwa jest krajem nizinnym, z licznymi wzniesieniami, oraz około 5000 jezior w większości polodowcowych. Słabo urozmaicony krajobraz, oraz także liczne źródła wód mineralnych predystynują Łotwę do stania się miejscem wypoczynku. Dużym atutem Łotwy jest długa linia brzegowa i nadbałtyckie plaże. Najsłynniejszym miastem wypoczynkowym jest otoczona wianuszkiem mniejszych ośrodków Jurmała, skąd można dopłynąć promem do innych portów nad Bałtykiem. Poza Rygą i Jurmałą wielu turystów odwiedza nieodległą od stolicy Siguldę, leżącą na skraju Parku Narodowego Gauja, gdzie podziwiać można: zamki, jaskinie, jeziora, starodrzew. Turyści chętnie odwiedzają także drugie miasto kraju, położony nad Dźwiną Daugavpils.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Bułgaria
    76,7 9,98 3,66
     
    Bułgaria, Republika Bułgarii - państwo położone w południowo-wschodniej Europie, na Bałkanach. Graniczy z Serbią oraz Macedonią od zachodu, Grecją i Turcją od południa, Morzem Czarnym od wschodu i Rumunią od północy.
     
    Bułgaria jest członkiem następujących organizacji międzynarodowych: Organizacji Narodów Zjednoczonych (od 1955), Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego - NATO (od 2004), Unii Europejskiej (od 2007). Bułgaria leży na Bałkanach nad Morzem Czarnym. Stolicą Bułgarii jest Sofia, 1,1 mln mieszkańców. Inne większe miasta to: Płowdiw, Warna, Burgas, Ruse, Stara Zagora i Plewen. 1 stycznia 2007 Bułgaria stała się członkiem Unii Europejskiej.
     
    Państwo członkowskie PKB PSN
    (w mld. $)
    PKB PSN
    na osobę(tys. $)
    PKB
    na osobę($)

    Rumunia
    196 8,88 4,05
     
    Rumunia (rum. România, IPA: /ro.m?\\'ni.a/) to kraj w południowo-wschodniej części Europy. Graniczy z Węgrami i Serbią na zachodzie, Bułgarią na południu wzdłuż Dunaju, oraz Ukrainą i Republiką Mołdawii na północy. Kraj ma także dostęp do Morza Czarnego. Bukareszt (rum. Bucureşti, IPA: /bu.ku\\'re?t?/) jest stolicą i największym miastem Rumunii.
     
    Od 2004 roku Rumunia jest członkiem NATO, a od 1 stycznia 2007 także Unii Europejskiej. Po przyjęciu do organizacji, Rumunia stała się siódmym co do wielkości krajem wspólnoty. Jest gospodarką przejściową od centralnie planowanej do rynkowej. Od 1991 roku gospodarka Rumunii jest prywatyzowana. W sektorze prywatnym wytwarzane jest prawie 70 procent PKB. Bezrobocie liczone dla całego kraju nie przekracza 10 proc., choć w niektórych regionach sięga nawet 60 proc. W 2005 roku Rumunię nawiedziła powódź, która wyrządziła straty w wysokości około 1 mld euro, obawiano się wtedy, że może to nawet opóźnić jej przystąpienie do Unii Europejskiej. Najważniejszymi gałęziami są górnictwo, hutnictwo i przemysł maszynowy. W Rumunii rozwija się także turystyka.

 

drukuj:
udostępnij:
PROJEKTY REALIZOWANE PRZEZ POWIAT

reklama aplikacji mobilnej
Rejestracja rezerwacji pojazdów
Status kolejki