Regiony w Unii Europejskiej
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku w Unii Europejskiej wzmocniła się pozycja regionów. Uznano, ze to właśnie ten poziom władzy znajduje się najbliżej obywateli i często to właśnie tutaj reprezentanci są wybierani w bezpośrednich wyborach. Władze regionalne lepiej dostrzegają zróżnicowania panujące na ich obszarach I w porozumieniu z władzami centralnymi oraz Komisją Europejską kierują właściwe działania, których celem jest zmniejszenie dysproporcji w rozwoju. Ten proces nazywa się regionalną polityka strukturalna (polityką regionalną U E).
Dlaczego polityka regionalna jest ważna dla Polski?
Polska jako cały kraj charakteryzuje się niskim poziomem PKB na jednego mieszkańca. Średnio w Polsce ten wskaźnik wynosi 40% średniej we wszystkich państwach członkowskich UE i krajach kandydujących. Duże są tez dysproporcje w samej Polsce. W najbogatszym województwie mazowieckim poziom ten wynosi prawie 60%, a w najbiedniejszym świętokrzyskim jedynie 28%. Regiony, w których średni poziom PKB znajduje się poniżej 75% PKB na mieszkańca, uznawane są za opóźnione w rozwoju. Z budżetu UE rocznie wydaje się ponad 30 mld euro (dla porównania budżet Polski wynosi około 40 mId euro) na nadrabianie zaległości gospodarczych w tych regionach. Oznacza to, ze P0 wejściu do UE wszystkie polskie regiony będą zaliczane do tej grupy. W związku z tym Polska stanie się poważnym biorcą funduszy z unijnego budżetu. Zgodnie z szacunkami Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej na działania związane z rozwojem gospodarczym w regionie będziemy mogli liczyć na środki w wysokości 3,7 mId euro w pierwszym roku naszego członkostwa. Kwota ta będzie Stopniowe rosła do 5-6 mId euro rocznie w przeciągu 3-4 kolejnych lat. Ważną rolę w pozyskiwaniu funduszy odegrają samorządy, które są odpowiedzialne za tworzenie infrastruktury potrzebnej do rozwoju regionu.
Jakie korzyści dla Polski wynikają z polityki regionalnej Unii Europejskiej?
Jak pokazują doświadczenia państw, które już są członkami Unii Europejskiej, pomoc strukturalna ma w ich rozwoju duże znaczenie. Dzięki interwen cjom finansowym w ramach tej polityki udaje się podnieść wzrost gospodarczy o jeden punkt procentowy. Dla przykładu, w latach 1994-1999 w Portugalii wyniósł on więcej o 1,1 punktu procentowego, a w Irlandii 0,9. Dzięki temu regiony biedniejsze rozwijają się szybciej niż bogatsze I powoli zmniejszają się istniejące w całej Europie dysproporcje. Dzięki wejściu do Unii Europejskiej Polska będzie mogła nadrobić dystans rozwojowy, co nie byłoby możliwe w takim tempie bez pomocy UE. Ze środków regionalnej polityki strukturalnej w państwie powierzchniowo podobnym do Polski —Hiszpanii w latach 1994-1999 zbudowano 1300 kilometrów autostrad, 1200 kilometrów dróg; zmodernizowano 5000 kilometrów dróg i 2185 kilometrów linii kolejowych.
Co to są fundusze strukturalne?
Podstawowymi instrumentami pomocy w ramach polityki regionalnej są fundusze strukturalne. Z ich budżetów kierowane jest wsparcie na programy krajowe -— 94%, inicjatywy wspólnotowe -— 6%. Poza nimi funkcjonuje również Fundusz Spójności (Kohezji), czasowy instrument, który ma pomóc przy realizacji największych inwestycji W najuboższych krajach UE. Ważnym uzupełnieniem pomocy UE są krajowe środki (budżet Centralny i samorządowy), które stanowią minimum 25% (15% W Funduszu Spójności) Całej pomocy. Fundusze strukturalne nabrały znaczenia W połowie lat osiemdziesiątych, stając się głównym źródłem finansowania polityki regionalnej. Wyróżniamy:
Na jakich zasadach opiera się polityka strukturalna Unii Europejskiej?
Polityka strukturalna UE jest oparta na następujących zasadach:
Co to jest Fundusz Spójności?
Jest to czasowe wsparcie finansowe dla krajów Unii Europejskiej, których produkt krajowy brutto nie przekracza 90% średniej dla wszystkich krajów Członkowskich (Grecja, Portugalia, Hiszpania I Irlandia). Poszczególne kraje składają konkretne projekty lub grupy projektów, jednak odpowiednio duże (o budżecie powyżej 10 mln euro). Podstawowym Celem Funduszu Spójności jest zminimalizowanie różnic między krajami, których poziom ekonomiczny znacznie odbiega od średniej UE. Charakterystyczne w Funduszu Spójności jest to, ze do pomocy kwalifikowane są nie poszczególne regiony, lecz całe kraje. Oprócz wspomnianego kryterium wysokości produktu krajowego brutto, państwa ubiegające się o pomoc muszą przygotować konkretny program prowadzący do spełniania kryteriów spójności (kryteria przystąpienia kraju do Unii Gospodarczej I Walutowej). Do krajów objętych Pomocą z Funduszu należą obecnie Grecja, Irlandia, Portugalia I Hiszpania.
Projekt Wdrożenie zaawansowanych e-usług dla klientów Starostwa Powiatowego w Gnieźnie oraz jednostek podległych współfinansowany ze środków
Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 2020 w ramach konkursu Rozwój elektronicznych usług publicznych